یخ زدگی سیستم اطفا چگونه اتفاق می افتد؟
چه راه هایی برای جلوگیری از یخ زدگی سیستم اسپرینکلر وجود دارد؟
یکی از روشهای مؤثر کنترل و اطفاء سریع حریق، استفاده از سیستم اسپرینکلر می‌باشد. دامنه کاربرد این سیستم‌ها بسیار گسترده است. بطوریکه سالانه در سراسر جهان بیش از ۴۰ میلیون سیستم اسپرینکلر نصب می‌گردد. بیش از ۹۹ درصد آتش‌سوز یها به تنهائی توسط طراحی یک سیستم اسپرینکلر استاندارد قابل کنترل می‌باشند. جالب است بدانید که بر اساس آمارهای منتشر شده ۳۷ درصد از آتش‌سوز یها با فعال شدن تنها یک اسپرینکلر و 60 درصد با فعا ل شده کمتر از چهار اسپرینکلر مهار شده‌اند، که این آمار نشا ن دهنده نقش بسیار مؤثر این سیستم ساده می‌باشد سیستم‌های اسپرینکلر برحسب نوع، کاربرد، شرایط جغرافیائی، ارز ش کالاها و تجهیزات، هزینه و دیگر الزامات، طراحی‌های متنوعی دارد.
1- سیستم های اسپرینکلر به چند دسته تقسیم می شوند؟
این سیستم‌ها به طور کلی به دو دسته کلی تقسیم می شوند:
- (Wet Pipe) سیستم تر
- (Dry Pipe) سیستم خشک
– هرکدام از این سیستم‌ها مزایا و معایب مختص به خود را دارند.
– احتمال یخ زدگی سیستم اسپرینکلر در سیستم تر وجود دارد.
– به دلیل هزینه‌های پایین تامین و نگهداری سیستم تر، دامنه کاربرد این سیستم در صنایع، مراکز عمومی گسترش یافته است.
– از طرفی میزان خوردگی خطوط لوله در سیستم تر پائین‌تر از سیستم خشک می‌باشد.
– نرخ خوردگی پس از اکسید شدن لایه نازکی از جداره داخلی لوله توسط اکسیژن محلول در آب، متوقف می‌شود.
– در صورتی که نرخ خوردگی در سیستم خشک، به دلیل کمپرس شدن متناوب هوا به داخل سیستم به منظور ثابت نگاه داشتن فشار شبکه، به دلیل وجود نشتی در اتصالات و وجود اکسیژن متوقف نمی‌شود.
2- احتمال یخ زدگی لوله های انتقال در سیستم اسپرینکلر تر
– در این سیستم آب آتش نشانی همواره داخل لوله‌ها وجود دارد و به محض فعال شدن سیستم، عملیات اطفاء آغازمی‌گردد.
– یکی از معایب سیستم تر، احتمال یخ زدگی لوله‌های انتقال در معرض درجه حرارت پائین محیط می‌باشد.
– یخ زدگی لوله‌های انتقال با راهکاری کم هزینه، قابل رفع است.
– مطابق با استاندارد NFPA در مناطقی که احتمال یخ زدگی سیستم اطفا وجود دارد، بایستی از سیستم ضد یخ زدگی Anti freezing System استفاده نمود.
3- محلول های ضد یخ مورد استفاده در سیستم های آتش نشانی
– محلول ضدیخ می‌تواند گلیسیرین Glycerine یا پروپیلن گلایکول Propylene Glycol باشد.
– با توجه به اینکه این دو ماده خاصیت اشتعال پذیری دارند، بایستی با آب طی یک ترکیب با درصد دقیق مخلوط شده و جهت جلوگیری از یخ زدگی سیستم اطفا به سیستم تزریق گردند.
– ماکزیمم غلظت حجمی گلیسیرین در محلول 48 درصد و پروپیلن گلایکول در محلول 38 درصد مقرر گردیده است.
– هرگونه افزایش غلظت نسبت به مقادیر بیان شده در حضور منبع حرارتی، منجر به مشتعل شدن محلول ضدیخ شده و گسترش حریق را در پی دارد.
میزان حرارت لازم جهت مشتعل شدن محلول ضدیخ در غلظتهای بیش از حد مجاز به قرار جدول روبرو می‌باشد:
4- سایر راهکارهای جلوگیری از یخ زدگی سیستم اسپرینکلر
جهت سهولت در درک بهتر مطلب بایستی خاطرنشان کرد که هر یک مگاوات انرژی، معادل انرژی حرارتی حاصل از سوختن 28. 5cc بنزین در هر ثانیه می‌باشد. لازم بذکر است بمنظور جلوگیری از یخ زدگی یخ زدگی سیستم اطفا قسمت نهائی از سیستم اسپرینکلر که در معرض درجه حرارت پائین تراز نقطه انجماد آب هستند، راهکارهای دیگری از قبیل Electrical heat tracing وجود دارد که هزینه استفاده آن، بمراتب بیشتر از استفاده از ضدیخ است.
