سیستم اطفا حریق سیلابی

سیستم اسپرینکلر

سیستم اطفا حریق سیلابی (deluge valve) در این مقاله مطابق کدهای معتبر جهانی ارائه می‌شود؛ در کشورمان به سیستم اطفا حریق سیلابی نسبت به سیستم متعارف اسپرینکلر ، بسیار کمتر پرداخته شده است.

سیستم‌ اسپرینکلر به منظور کنترل آتش سوزی است. این سیستم طراحی می‌شود تا باعث کاهش سرعت حرارت در آتش و خاموش شدن کامل، قبل از مداخله اطفا حریق شوند.

انواع سیستم‌ اسپرینکلر

به طور کلی انواع سیستم‌های شبکۀ اسپرینکلر را می‌توان به ۵ گروه تقسیم نمود:

• سیستم تر (Wet)
• سیستم خشک (Dry)
• سیستم ترکیبی (Combined)
• سیستم پیش عملگر (Pre – acion)
• سیستم سیلابی (Deluge)

سیستم اطفا حریق سیلابی

طبق فصل سوم از استاندارد معتبر NFPA13 (استاندارد مختص به تاسیسات سیستم اسپرینکلر)، سیستم سیلابی توسط شیر سیلابی یا دلوج ولو (deluge valve) به آب تامینی متصل شده که با اجرای دتکتور دودی و حرارتی باز می‌شود (به مکانیزم عملکرد این شیرها در ادامه این مقاله مبسوط پرداخته می‌شود).

این سیستم در اصل شبیه سیستم پیش عملگر است با این تفاوت که دهانه‌های نازل در این سیستم باز بوده و لوله با هوا فشرده نشده است و همانگونه که اشاره شد، برخلاف سیستم متعارف اسپرینکلر (که حباب آن در اثر حرارت شکسته شده و بخش محروقه را اطفا می‌کند)، در هنگام اجرا از همۀ نازل‌های موردنظر آب خارج می‌شود و این به آن معنی است که در سیستم سیلابی ما به سرعت انتقال و مقدار آب بیشتری نیاز داریم.

مکان استفاده از سیستم اطفا حریق سیلابی

– در مکان هایی استفاده می شود که سرعترعت اطفای بالا جهت جلوگیری از توسعۀ حریق ضروری باشد.

– سیستم اطفا حریق سیلابی در نیروگاه‌ ها و مکان‌های خطرناک کاربرد دارد.

– در سیستم اطفا حریق سیلابی آب از دهانه همه اسپرینکلرها پاشش می‌شود.

– در این سیستم نازل‌های باز به کار رفته اند که با اسپرینکلرهای متعارف متفاوت هستند.

محاسبات هیدرولیک سیستم اطفا حریق سیلابی

محاسبات هیدرولیک نیز اساساً شامل در نظر گرفتن روابط میان افت فشار طولی (زبری لوله)، محلی (ناشی از اتصالات)، سرعت آب در لوله و دبی حجمی گذرنده از لوله محاسبه می‌شود که امروزه محاسبات آن از طریق نرم افزارها نیز همان فرمول‌های مرتبط بین مولفه‌های مذکور (فرمول‌های هیزن ولئیامز، دارسی ویسباخ، دیاگرام مودی و غیره) است.

در کنار نیازهای این سیستم به میزان آب بیشتر و فشاربالاتر در زمان انتقال گاهی برای کاربردهای خاص در بعضی سیستم‌های سیلابی، از مخلوط آب و کف (جهت اطفای حریق خاص) استفاده می‌شود.

اجرای سیستم اطفا حریق سیلابی

به طورکلی برای اجرای سیستم اطفا حریق سیلابی باید (به منظور عملکردی که مستقل از تجهیزات کشف و دیگر سیستم‌های اسپرینکلرها است) شیر کنترلی اتوماتیک توسط وسایل دستی مکانیکی، هیدرولیک و نیوماتیک (بادی) فراهم باشد.

مطابق NFPA 13 باید گیج فشار (مانومتر) لیست شده به زیر شیر دلوج ورودی این شیر نصب شود (جهت اطلاع بیشتر در خصوص گیج‌های فشار می‌توان به بخش ۸، ۱۷، ۳ از

NFPA

۱۳ رجوع نمود).

شیرهای دلوج به طور معمول، با خود یک پکیج از سرشاخه‌ها (Trim) را دارند که با کاربردهای مختلف به همراه شیر کنترل متصل می‌شوند که در بخش‌های بعدی به عملکرد برخی از آن‌ها پرداخته می‌شود. در اصل شیر دلوج شامل بخش ورودی محفظه، بخش خروجی و بخش پرایمینگ است که بخش پرایمینگ توسط دایافراگم و کلپر از دو بخش مجزای ورودی و خروجی جدا می‌شود. صافی، شیر یکطرفه و اریفیس مخصوص روی لولۀ ورودی به جهت محفظۀ پرایمینگ سوار می‌شوند.

عملکرد سیستم اطفا حریق سیلابی

• یک مثال اجرائی از عملکرد سیستم اطفا حریق سیلابی

– یک سیستم سیلابی با یک شیر دلوج را با اجرای الکتریکی در نظر بگیرید.

– شیر دلوج در اصل یک شیر کنترل اتوماتیک آب است.

– این شیر به فشار آب تامینی که در پشت محفظه توسط یک دیافراگم محصور نگه داشته شده بستگی دارد که در این حالت آمادۀ اجرا است.

– آب تامینی که زیر فشار است به محفظۀ دیافراگمی شیر دلوج، شیر سلنوئید و ایستگاه کنترل دستی متصل است.

هوای موجود در اتمسفر را در ۳ بخش در نظر بگیرید:

۱- سیستم لولۀ اسپرینکلر

۲- سرشاخۀ سوئیچ اعلان حریق آبی و شیر اتوماتیک تخلیه (که عملکرد آن توسط توپکی درون آن است)

۳- سرشاخه‌ای که به شیر اتوماتیک قطع، وصل می‌شود.

– دتکتور حرارتی گرمای حاصل از حریق را کشف می‌کند، سیگنالی به کنترل پنل می‌فرستد و شیر سلنوئید را باز می‌کند.

– این شیر آب را به سمت محفظۀ دیافراگمی آزاد می‌کند.

– افت فشار مرتبط با محفظه دیافراگمی موجب می‌شود که شیر باز شده و آب توسط اسپرینکلرها خارج شود.

– جریان آب سیستم، به سمت اسپریکر ها حرکت می کند.

– جریان آب سیستم پس از عبور از شیر یکطرفه، سوئیچ هشدار فشار جریان آب را فعال می کند.

– این جریان آب در بخش سوم به شیر قطع اتوماتیک (جهت بستن آن) می رسد.

– با بسته شدن این شیر محفظۀ دیافراگمی مجدداً تحت فشار قرار می گیرد.

راه‌اندازی مجدد سیستم اطفا حریق

جهت راه‌اندازی مجدد سیستم اطفا حریق بعد از حریق شیر اصلی جبرانی (که اساسا باز یا به اصطلاح N – O است) به طور دستی بسته می‌شود (جهت قطع آب ورودی)، همچنین شیر کنترل جبرانی محفظۀ دیافراگمی نیز بسته می‌شود (که در مسیر بعد آن صافی و شیر یک طرفۀ فنری قرار می‌گیرد) و در نهایت شیر اصلی تخلیه باز شده و به همۀ آب موجود اجازۀ تخلیه می‌دهد.

شیر اتوماتیک تخلیه نیز (که در بخش‌های قبل نیز به آن اشاره شد با مکانیزم توپکی و پیچ مخصوص کار می‌کند) عملکرد تخلیه خود را انجام می‌دهد. با بازسازی سیستم عملگر دستی و الکتریکی شیر کنترل جبرانی (که آن نیز N – O است) محفظۀ دیافراگمی مجدداً پر از فشار می‌شود. در نهایت به آرامی شیر کنترل اصلی جبرانی را باز کرده و آب باقی مانده از شیر اصلی تخلیه خارج می‌شود و آب مجدداً پشت دیافراگم (طرف مقابل آن) قرار می‌گیرد و به این طریق سیستم اطفا حریق مجددا آماده بهره‌برداری می‌شود.

شما می توانید برای آشنایی با سیستم اطفا حریق سیلابی و اطلاع از چگونگی به کارگیری این سیستم در پروژه هایتان و پاسخ به هر یک از سوالاتتان از مشاور آتش نشانی شرکت آبادگستر تاسیسات ایرانیان کمک بگیرید و به این منظور میبایستی به بستن قرارداد مشاوره آتش نشانی و همچنین قرارداد تعمیر و نگهداری آتش نشانی برای تعمیرات و نگهداری سیستم اطفا حریق سیلابی ، اقدام فرمایید.

ویدئو های مرتبط با اطفا حریق