همه چیز در مورد استاندارد HSE

مدیریت HSE امروزه یکی از مهمترین عوامل موثر در حوزه نظارت سلامت و ایمنی افراد می باشد که در این مقاله به آن پرداخته شده است. عبارت HSE فرم کوتاه شده کلمات انگلیسی (Health) به معنای سلامتی و بهداشت (Safety) به معنای ایمنی (Environment) به معنای محیط زیست است.

استاندارد HSE یکی از استانداردهایی است که در حوزه نظارت بر رعایت سلامتی و ایمنی افراد در محیط های کاری میپردازد. استاندارد HSE با نظارت بر عوامل تأمین سلامتی، ایمنی محیط در روند اجرای کلیه پروژه های کاری منجر به ایجاد و افزایش کیفیت این سه مقوله می شود.

تاریخچه استاندارد HSE

در روند تدوین و تنظیم استاندارد HSE ابتدا دو مقوله بهداشت و ایمنی برای اولین بار در سال ۱۸۸۵ میلادی مورد توجه واقع شد و سپس مقوله محیط زیست نیز به این استاندارد افزوده شد. استاندارد HSE و کلیه قوانین و ضوابط مرتبط با آن اولین بار در سال ۱۹۷۰ در قوانین کار کشور آمریکا مصوب شد. هدف اصلی از تصویب این قوانین افزایش آگاهی کارگران درباره کلیه خطرات ناشی از بروز حوادث کار و آشنایی آن ها باحقوق اولیه خود نسبت به رعایت کلیه اصول و قوانین ایمنی و تأمین تجهیزات ایمنی مورد نیاز با توجه شرایط کاری آنها توسط کارفرمایان بود.

تعریف استاندارد HSE

فاکتور اول در استاندارد HSE مقوله Health یا همان سلامتی است. فاکتور سلامتی یا بهداشت شامل کلیه موارد مرتبط با بهداشت فردی، بهداشت حرفه ای و بهداشت محیط کاری افراد است.

در حوزه بهداشت فردی می بایست سلامت جسمی و روانی کلیه کارگران و پرسنل مورد بررسی و تائید پزشکان و کارشناسان متخصص برسد. در حوزه بهداشت حرفه ای و بهداشت محیط کار نیز باید با توجه به شاخصه ای تعریف شده در حوزه کاری پرسنل و بررسی های انجام شده توسط کارشناسان و متخصصان زبده، از رعایت همه موازین وفاکتورهای مورد نظر اطمینان خاطر حاصل کرد.

فاکتور دوم در استاندارد HSE مقوله Safety یا همان ایمنی است. تأمین کلیه تجهیزات ایمنی تخصصی موردنیاز هر پروژه با توجه به زمینه فعالیت پروژه و ویژگی های خاص آن پروژه است که به عهده کارفرمایان پروژه است. رعایت کلیه اصول و قوانین ایمنی از سوی کارفرمایان و پرسنل نیز درحوزه نظارتی بخش ایمنی استاندارد HSE به شمار می رود.

شرایط ویژه کار در پروژه های مختلف شامل مواردی مانند کار در ارتفاعات بالا، اعماق زمین و معادن و انجام پروژه های پرخطری مانند ریخته گری، جوشکاری، قالب زنی و چنین کارهایی است.

فاکتور سوم در استاندارد HSE مقوله محیط زیست است.محیط زیست دربرگیرنده کلیه عوامل و فاکتورهای موجود درطبیعت اعم از آب، خاک، هوا، طبیعت و غیره است که احتمال دارد در روند اجرای پروژه به آن ها آسیب وارد شود. استانداردHSE کارفرمایان و به تبع آن پرسنل را ملزم به رعایت اصول و قوانین ایمنی متناسب با نوع پروژه، به منظور ممانعت از بروز آسیب به محیط زیست می کند.

لزوم استفاده از این سیستم

با توجه به روند بسیار رو به رشد توسعه انواع صنایع و مشاغل در کلیه ابعاد و در سرتاسر جهان استفاده از اصول و قوانین یکسان می تواند تأثیرات به سزایی در رشد و توسعه صنایع و کاهش عوارض و خسارات جانبی داشته باشد.

در ادامه به برخی از دلایل لزوم رعایت مباحث و قوانین مربوط به HSE اشاره خواهیم کرد:

احساس رضایت همه عوامل درگیر در پروژه از رعایت و پیاده سازی اصول HSE در پروژه های در حال اجرا

با رعایت اصول، قوانین و مقررات مربوط به HSE حقوق همه کارکنان و پرسنل رعایت و پرداخت می شود.

هیچ گونه حادثه و اتفاق ناگواری در طول روند اجرای پروژه رخ نخواهد داد.

به دلیل رعایت اصول ایمنی و پیش بینی های لازم کارفرما دچار خسارت و زیان غیرقابل جبران نخواهد شد.

همچنین رعایت اصول و قوانین سیستم HSE مانع ایجاد آلودگی و تخریب در محیط زیست خواهد شد.

درنهایت پروژه با رعایت کلیه اصول و قوانین در موعد مقرر بدون اتلاف وقت و با حداکثر راندمان کاری به اتمام خواهد رسید.

با توجه به گستردگی و تنوع امور پروژه ها و پیچیدگی روند مدیریت این پروژه ها استفاده از یک الگوی استاندارد می تواند کمک شایانی به روند مدیریت پروژه نماید.

استفاده از سیستم HSE می تواند به تسهیل، شفاف سازی و بهبود روش های اجرایی و دستورالعمل های مورد نیاز در پروژه کمک کند.

مزایای استفاده از این سیستم

• کارکرد بهینه کلیه منابع سازمان از قبیل نیروهایی انسانی، تجهیزات و ماشین آلات
• ایجاد یک زبان مشترک میان کلیه بخش ها و قسمت های پروژه و زیر مجموعه های آنان
• یکپارچگی و اتحاد در پروژه ها، سازمان ها و ارگان ها
• کاهش چشمگیر ریسک های زیست محیطی و افزایش بهداشت شغلی

پیش بینی موقعیت های پرخطر

• پیش بینی موقعیت های پرخطر یکی دیگر از مزایای استفاده و اجرای استاندارد HSE در پروژه ها است.
• در نهایت منجر به ایجاد آمادگی و تأمین تجهیزات موردنیاز به منظور مقابله با خطرات احتمالی خواهد شد.
•  پیش بینی خطرات و ایجاد آمادگی به منظور مواجهه و مقابله با آن
• اقدامات به موقع و هوشمندانه و کاهش چشمگیر میزان خسارت وارده

افزایش سطح ایمنی و بهداشت فردی و عمومی

• افزایش سطح ایمنی و بهداشت فردی و عمومی است.
• رعایت قوانین و دستورالعمل های زیست محیطی
• بررسی و تحقیق در مورد عوامل بالقوه با ریسک بروز خطر در محیط های کاری

تعیین و شفاف سازی وضایف و مسئولیت ها

• تعیین و شفاف سازی شرح وظایف و مسئولیت های هر یک از مدیران و پرسنل در پروژه
• به وجود آمدن انگیزه در پرسنل به واسطه ی اطمینان خاطر آن ها نسبت به مدیریت
• تلاش آن ها برای ایجاد محیط کاری امن و استاندارد

فعال کردن توان فکری و خلاقیت پرسنل

•  منجر به زمینه سازی برای بالفعل شدن توان فکری و خلاقیت پرسنل و کارکنان می شود.
• زمینه ساز ایجاد رقابت های سالم و مؤثر میان آنان شود.

فراهم کردن شرایط خود ارزیابی برای کلیه پرسنل

• می تواند شرایط خودارزیابی را برای کلیه پرسنل در رده های مختلف فراهم آورد.
• از دیگر مزایای بسیار مهم این سیستم کاهش چشمگیر هزینه های ناشی از خسارات و حوادث رخ داده است.
• این خسارات شامل هزینه های ناشی از توقف روند اجرای پروژه، هزینه های درمانی و… است.

مدیریت HSE شغلی سودمند

مدیریت HSE ،با توجه به مزایا، فواید و نیاز سازمان ها، ارگان ها و پروژه ها به استفاده از سیستم HSE در روند کاری خود و تمایل صاحبان صنایع و مشاغل، سرمایه گذاران و کارفرمایان برای اجرای این سیستم در روندکاری پروژه به منظور بهره مند شدن از مزایا و فواید این سیستم در سال های اخیر بازار کار HSE برای متخصصان HSE و کارشناسان HSE از شرایط بسیار مطلوبی برخوردار است.

با توجه به مزایای آشنایی و اجرای سیستم HSE در روند اجرای پروژه ها و بازار کار رو به رشد و پر رونق متخصصان این سیستم، دوره های آموزشی آن درسال های اخیر با استقبال قابل توجه متقاضیان مواجه شده است، از این رو برخی از مراکز معتبر آموزشگاهی اقدام به برگزاری دوره های آموزشی HSE و ارائه گواهینامه HSE کرده اند. با توجه به اهمیت مبحث آموزشی این حوزه شرکت در دوره های آموزشی آن به کلیه علاقه مندان این حوزه توصیه می شود.