هدف از بازنگری آئین نامه ایمنی در صنایع آهنگری ،حفاظت فنی در ریخته گری، آهنگری و جوشکاری، تطبیق مواد آن با شرایط روز صنایع، پیشرفت تکنولوژی و ایمن‌سازی محیط کارگاه و صیانت از نیروی انسانی و منابع مادی و پیشگیری از حوادث ناشی از کار در کلیه کارگاه‌هائی است که در فرآیند آن‌ها از ماشین آلات و تجهیزات آهنگری استفاده می‌شود.
دامنه شمول: مقررات این آئین نامه به استناد ماده ۸۵ قانون کار تدوین شده و برای کلیه کارگاه‌های مشمول قانون مذکور لازم الاجرا است.
1- مقررات عمومی آیین نامه ایمنی در صنایع آهنگری
ماده ۱: طبق ماده 1 آئین نامه ایمنی در صنایع آهنگری کارفرما مکلف است نسبت به شناسائی خطرات و ارزیابی شرایط محیط کار کارگاه های آهنگری اقدام کند.
کارفرما باید اقدامات کنترلی مناسب را به منظور حذف مخاطرات احتمالی انجام دهد.
ماده ۲: کارگران کارگاه‌های آهنگری باید متناسب با نوع کار و خطرات مطابق آئین نامه آموزش ایمنی کارفرمایان، کارگران و کارآموزان مصوب شورای عالی حفاظت فنی، آموزش‌های ایمنی لازم را دیده و مدارک مربوط به آن را در پرونده آنان ثبت و ضبط کنند.
ماده 3 آیین نامه ایمنی در صنایع آهنگری؛ کلیه تجهیزات باید دارای لوح شناسایی باشند.
ماده ۳: ماشین‌ها و تجهیزات مورداستفاده در آهنگری باید دارای لوح شناسایی حاوی اطلاعات و مشخصات زیر باشند:
الف – اسم و آدرس سازنده
ب – شماره سری یا نوع دستگاه
ج – مشخصات فنی ضروری مانند توان، طول کورس، تعداد ضربه در دقیقه، تناژ، وزن
ه – شماره سریال
و – سال ساخت
ماده ۴: انجام کلیه امور نصب، را‌ه اندازی بهره‌برداری و سرویس، تعمیر و نگهداری ماشین آلات و تجهیزات آهنگری باید توسط افراد ماهر و با رعایت دستورالعمل‌های شرکت سازنده و الزامات قانونی انجام پذیرد.
ماده ۵: ماشین‌ها و تجهیزات آهنگری باید دارای پرونده مجاز باشند.
دستورالعمل‌ها، نتایج سرویس، تعمیر، نگهداری و بازرسی‌های فنی و ایمنی در این پرونده مجاز باید ثبت شوند.
ماده 6 آیین نامه ایمنی در صنایع آهنگری؛ کارگران باید به وسایل حفاظت فردی مجهز شوند.
ماده ۶: کارگران شاغل در صنایع آهنگری باید متناسب با نوع کار و خطرات موجود به وسایل حفاظت فردی مناسب از قبیل عینک های ایمنی و حفاظتی، گوشی ایمنی، کلاه و کفش ایمنی، دستکش، پیش بند و لباس مقاوم به حرارت و مانند آن مطابق با آئین نامه وسایل حفاظت فردی مصوب شورای عالی حفاظت فنی مجهز شوند.
ماده 7 آیین نامه ایمنی در صنایع آهنگری؛ مسئولیت تجهیزات آهنگری بر عهده کارفرما است.
ماده ۷: مسئولیت بازرسی، تعمیر و نگهداری از ماشین آلات بر عهده کارفرما بوده که شامل موارد زیر است:
الف – بازدید و آزمایشات منظم جهت اطمینان از ایمنی ماشین آلات که باید تأئیدیه کتبی و مجوز استفاده از ماشین آلات صادر و ثبت شود.
ب – افزایش ایمنی در صنایع آهنگری با تهیه برنامه زمان بندی اجرا و ثبت بازرسی‌ها از حفاظت‌ها و ابزارهای حفاظتی که باید به صورت مکرر و منظم انجام شود و شامل تاریخ و اسامی اشخاص بازرسی‌کننده و شماره سریال و یا دیگر مشخصه موارد مورد بازرسی قرارگرفته باشد.
ج – آموزش به افراد جهت انجام بازرسی‌ها و تعمیر و نگهداری صحیح ماشین آلات و تجهیزات آهنگری.
ماده ۸: طراحی، جانمائی، اجرای فونداسیون و نصب ماشین‌ها و تجهیزات آهنگری باید مطابق استانداردهای فنی و مهندسی انجام گیرد.
ماده ۹: فنرهای ضربه گیر مورد استفاده در پرس و پتک‌های آهنگری باید به وسیله حفاظ‌های مناسب محصور شوند.
ماده 10 آیین نامه ایمنی در صنایع آهنگری؛ از سقوط قطعات ماشین آلات نصب شده در ارتفاع بالا پیشگیری شود.
ماده ۱۰: قطعات ماشین آلات آهنگری که در ارتفاع بالای سر اپراتور نصب می‌شوند باید به صورتی محافظت شوند که در اثر خطا یا اشکال در عملکرد امکان سقوط آن‌ها و ایجاد حادثه وجود نداشته باشد.
ماده ۱۱: جهت افزایش ایمنی در صنایع آهنگری ماشین‌ها و تجهیزات باید دارای سیستم‌های قطع‌کننده نیرو و قفل‌کننده باشند.
این تجهیزات باید دارای قابلیت کار انداختن سیستم کنترل سیکل در شرایط عادی یا اضطراری باشند.
ضمناً کنترل دستی این تجهیزات باید به سهولت قابل دسترس اپراتور باشد.
ماده ۱۲: پرس‌ها و پتک‌های آهنگری باید مجهز به وسایل تک ضربه‌ای باشند.
در اینصورت پس از وارد آمدن هر ضربه عمل پدال یا اهرم، فرمان قطع می شود و مانع کار پرس برای بار دوم می شود.
ماده ۱۳: کوبه پتک‌ها و پرس‌های آهنگری باید در مواقع تعویض قالب و یا تعمیرات، کامل مهار و قفل شوند. بلوک‌ها و یا گروه‌های مورداستفاده برای این منظور باید دارای استحکام و سازه مناسب و مساوی یا بیشتر از مقادیر داده شده در جدول شماره ۱ باشند.
طبق ماده 14 آیین نامه ایمنی در صنایع آهنگری انبرها باید دارای چه شرایطی باشند؟
ماده ۱۴: طبق ماده 14 انبرهای مورد استفاده در آهنگری باید دارای شرایط زیر باشند:
الف – دارای طول مناسب باشد.
طول مناسب از بروز خطرات ناشی از ورود اعضای بدن به منطقه خطر و آسیب به بدن کارگر جلوگیری کند.
ب – دسته‌های آن فاقد لبه‌های تیز باشند.
ج – طراحی آن متناسب با ابعاد قطعه مورد جابه جائی باشد.
ماده 15 آیین نامه ایمنی در صنایع آهنگری؛ باید از ابزار مناسب برای هر کار استفاده کرد.
ماده ۱۵: برای خارج کردن ضایعات حاصله و یا انجام عمل روغن کاری باید از ابزارهای مناسب استفاده کرد.
این ابزارها باید دارای طول کافی باشند تا کارگر بتواند به تمامی طول قالب دسترسی پیدا کند.
ماده ۱۶: تجهیزات و ابزارهای مربوط به نصب ایمن باید دارای استحکام، اندازه و ابعاد مناسب باشند.
ماده ۱۷: برای جلوگیری از پرتاب قطعات و ضایعات حاصل مانند پیلیسه‌های فلزی یا پوسته‌های اکسیدی و یا عدم ورود سایر کارگران به منطقه خطر باید در قسمت پشت و طرفین ماشین‌های پتک و پرس‌های آهنگری حفاظ مناسب نصب شود.
به این منظور حفاظ‌ها باید در یک طرف دارای پاشنه‌هائی باشند که بتوانند روی آن بچرخند؛
یا اینکه به ستون‌های قابل حملی که روی زمین گذاشته شده تکیه داشته و یا از سقف آویزان شده باشند.
ماده ۱۸: استفاده از سیستم تهویه مناسب به منظور حذف عوامل زیان آور دود، گاز یا بخارات الزامی است.
