ایرواشر

دستگاه ایرواشر

ایرواشر یک دستگاه تصفیه هوای محیط است که بر مبنای بخار آب کار می‌کند و علاوه بر تغییر دمای محیط، با ایجاد رطوبت در هوا، تصفیه آلودگی‌های هوا را نیز به عهده دارد. این دستگاه در مناطق گرم و خشک و معتدل کاربرد دارد و می‌تواند در فصل‌های مختلف سال به عنوان یک وسیله گرمایشی یا سرمایشی تهویه مطبوع دمای محیط را نیز تنظیم کند.

ایرواشرها ممکن است در ساختار یک دستگاه هواساز به کار روند یا به طور مستقل در محیط، نصب و استفاده شوند.

کلاس بندی ایرواشر

معیار‌های دسته بندی ایرواشر عبارتند از کلاس رطوبت زنی آن‌ها که شامل سه کلاس ۴، ۶ و ۸ هستند. منظور از کلاس بندی ایرواشر بدین معناست که مثلا دستگاهی با کلاس ۸ رطوبت زنی و به تبع آن تصفیه هوا بیشتری دارد.

انواع دستگاه

1. ایرواشر کلاس 8
2. ایرواشر کلاس 6
3. ایرواشر کلاس 4

عملکرد دستگاه ایرواشر

1. هوای آلوده و گرم از طریق فیلترهای مختلفی که در دستگاه نصب شده‌اند، وارد دستگاه می‌شود.
2. هوا پس از عبور از فیلترها، به کویل‌های سرد و گرم دستگاه می‌رسد و با عبور از آن‌ها، دمای هوا تنظیم می‌شود.
3. هوا پس از عبور از کویل‌ها، به یک بخش از دستگاه که شامل بخشی با نام اتاقک اختلاط هوا است، می‌رسد. در این بخش، هوای تازه و هوای بازگشتی با هم ترکیب می‌شوند و رطوبت هوا تنظیم می‌شود.
4. هوا پس از عبور از بخش اتاقک اختلاط هوا، به یک فن دستگاه می‌رسد و با استفاده از آن، به سمت کانال‌های توزیع هوا فرستاده می‌شود.
5. هوا پس از عبور از کانال‌های توزیع هوا، به فضای مورد نظر تهویه داده می‌شود.

عملکرد گرمایشی ایرواشر

1. در سیستم گرمایشی ایرواشر، از دستگاه‌های هواساز همانند پکیج و یا بویلر موتورخانه‌ای استفاده می‌شود.
2. بعد از گرم کردن آب، آن را به لوله‌ها و یا کویل ایرواشر پمپاژ می‌کنند.
3. سپس، فن موجود در دستگاه می‌چرخد و هوای گرم را به داخل ساختمان ارسال می‌کند.
4. برای انجام تجزیه و تحلیل عملکرد و کشف اثر نرخ جریان هوا در فرآیند، سرعت فن از طریق تنظیم کننده تغییر می‌کند.

عملکرد سرمایشی ایرواشر

1. در سیستم سرمایشی ایرواشر، از دستگاه‌های هواساز همانند کولر آبی صنعتی استفاده می‌شود.
2. در این سیستم، آب سرد به کویل‌های دستگاه پمپاژ می‌شود و با عبور از آن‌ها، هوا را خنک می‌کند.
3. هوا پس از عبور از کویل‌ها، به یک بخش از دستگاه که شامل بخشی با نام اتاقک اختلاط هوا است، می‌رسد. در این بخش، هوای تازه و هوای بازگشتی با هم ترکیب می‌شوند و رطوبت هوا تنظیم می‌شود.
4. هوا پس از عبور از بخش اتاقک اختلاط هوا، به یک فن دستگاه می‌رسد و با استفاده از آن، به سمت کانال‌های توزیع هوا فرستاده می‌شود.
5. هوا پس از عبور از کانال‌های توزیع هوا، به فضای مورد نظر تهویه داده می‌شود.

اجزای ایرواشر

بدنه دستگاه: بخشی از دستگاه که شامل قسمت‌های داخلی و خارجی آن است.

الکتروموتور: برای چرخاندن فن و کویل‌های دستگاه استفاده می‌شود.

فن: برای جابجایی هوا در دستگاه استفاده می‌شود.

کویل‌های سرد و گرم: برای تنظیم دمای هوا استفاده می‌شود.

فیلتر تصفیه هوا: برای تصفیه هوای ورودی به دستگاه استفاده می‌شود.

بخش اتاقک اختلاط هوا: برای ترکیب هوای تازه و هوای بازگشتی با هم و تنظیم رطوبت هوا استفاده می‌شود.

کانال‌های توزیع هوا: برای جابجایی هوا ب فضای مورد نظر استفاده می‌شود.

مبدل حرارتی: شامل کویل‌های سرد و گرم است که با عبور هوا از آن‌ها، دمای هوا تنظیم می‌شود. در برخی مدل‌های ایرواشر، از مبدل حرارتی پوسته و لوله نیز استفاده می‌شود که با عبور سیال خنک کننده از داخل لوله‌ها و عبور هوای گرم از بیرون آن‌ها، دمای هوا تنظیم می‌شود.

دمپر: دمپرها در دستگاه ایرواشر برای کنترل دبی هوای تازه یا برگشتی به هواساز نصب می‌شوند. اندازه دمپرها بر اساس بیست درصد هوای تازه و هشتاد درصد هوای برگشتی تنظیم می‌شود. دمپرها با کمک الکتروموتور الکتریکی تنظیم می‌شوند.

قطره گیر: برای جلوگیری از خروج قطرات و رطوبت بیش از حد به بخش سیستم هوادهی استفاده می‌شود. معمولاً از آلومینیوم ساخته می‌شوند و با کمک الکتروموتور الکتریکی تنظیم می‌شوند.

پمپ آب: پمپ آب در دستگاه ایرواشر برای انتقال آب موجود در تشت (باسین) به پشت نازل‌ها استفاده می‌شود.

نازل: برای پاشش آب به هوا به کار می‌رود. شامل یک سری سوراخ کوچک است که آب از آن‌ها خارج می‌شود و به هوا اضافه می‌شود و با فشار دو بار کار می‌کند و زاویه پاشش آن سی درجه است.

معایب ایرواشر

1. عدم تنظیم رطوبت: یکی از اصلی ترین معایب دستگاه ایرواشر عدم تنظیم رطوبت هوا در محیط های خاص است. ایرواشر در حالت سرمایشی با نازل های آب روی هوا عمل خنک کاری را انجام می دهد اما همین کار باعث افزایش رطوبت هوا هم می شود؛ برای همین نمی توان از دستگاه ایرواشر در شهرهای مرطوب و ساحلی استفاده کرد.
2. محدودیت در سرمایش: دستگاه ایرواشر در مقایسه با دستگاه های تهویه مطبوع دیگر، در سرمایش محیط های بزرگ و با تعداد بالای افراد محدودیت دارد.
3. نیاز به تعویض آب: در دستگاه ایرواشر به دلیل استفاده از آب برای خنک کردن هوا، نیاز به تعویض آب وجود دارد.
4. نیاز به تعویض فیلتر: فیلترهای دستگاه ایرواشر نیاز به تعویض دارند و در صورت عدم تعویض به مشکلاتی مانند بوی نامطبوع و کاهش کارایی دستگاه منجر می‌شود.

تفاوت ایرواشر و هواساز

1. نحوه عملکرد: هواساز با هدف ایجاد تهویه مطبوع به همراه فیلتراسیون کامل و کنترل رطوبت (کاهش و افزایش آن) کار می‌کند، در حالی که ایرواشر با استفاده از تبخیر آب، هوا را خنک می‌کند و در عین حال رطوبت هوا را افزایش می‌دهد.
2. محدودیت در سرمایش: دستگاه ایرواشر در مقایسه با دستگاه های تهویه مطبوع دیگر، در سرمایش محیط های بزرگ و با تعداد بالای افراد محدودیت دارد.
3. نیاز به تعویض آب: در دستگاه ایرواشر به دلیل استفاده از آب برای خنک کردن هوا، نیاز به تعویض آب وجود دارد.
4. نیاز به تعویض فیلتر: فیلترهای دستگاه ایرواشر نیاز به تعویض دارند و در صورت عدم تعویض به مشکلاتی مانند بوی نامطبوع و کاهش کارایی دستگاه منجر می‌شود.

فیلتراسیون ایرواشر

• فیلتر آلومینیومی

یکی از انواع فیلترهای استفاده شده در دستگاه ایرواشر، فیلتر آلومینیومی است. ساختار این نوع فیلتر از توری‌های آلومینیومی با قطر روزنه های مختلف و متنوع با آرایش لانه زنبوری می‌باشد که بصورت سینوسی بر روی هم قرار می‌گیرند

فیلتر آلومینیومی جهت تصفیه هوای ورودی به دستگاه استفاده می‌شود و برای حذف هر گونه آلودگی موجود در هوا و از بین بردن حشرات و ذرات معلق در هوا به کار می‌رود.

• فیلتر پلیتد

فیلتر پلیتد یکی از انواع فیلترهای استفاده شده در دستگاه ایرواشر است. این فیلترها از صفحات پلی استر، کاغذ یا پنبه که بصورت سینوسی چین خورده‌اند و بر روی هم قرار گرفته‌اند ساخته می‌شوند. فیلترهای پلیتد قابلیت فیلتراسیون ذرات معلق در هوا مانند گرد و غبار را دارند و معمولاً به عنوان بستر دوم یا سوم فیلتراسیون در قسمت فیلتراسیون ایرواشر تعبیه می‌شوند. راندمان این فیلترها بر اساس استاندارد Ashrae 52.1-1992 دارای راندمان بین چهل و پنج درصد الی نود و هشت درصد می‌باشد. هرچه راندمان فیلتر بیشتر باشد، افت فشار آن نیز افزایش می‌یابد. فیلتر پلیتد قابلیت شستشو ندارد و یک بار مصرف است.

• فیلتر کیسه‌ای

فیلتر کیسه‌ای یکی از انواع فیلترهای استفاده شده در دستگاه ایرواشر است. این فیلترها از کیسه‌های پارچه‌ای ساخته شده‌اند که دارای سطح مقطع گسترده‌تری نسبت به فیلترهای دیگر هستند. سرعت هوا در روی پارچه این فیلترها کم شده و کم شدن سرعت هوا باعث افزایش راندمان فیلتراسیون می‌شود. فیلترهای کیسه‌ای دارای درجه‌بندی و راندمان مختلفی هستند و بسته به تراکم آنها، راندمان آنها نیز متفاوت است. این فیلترها قابلیت شستشو ندارند و یک بار مصرف هستند.

کاربرد ایرواشر

استفاده از دستگاه ایرواشر در مناطق شرجی و مرطوب مناسب نیست، چرا که عمل سرمایش در این مناطق باعث افزایش رطوبت هوا می‌شود و ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی مانند رشد قارچ و پوسیدگی در ساختمان شود. همچنین، در صورتی که در محیطی با آلودگی شدید و گرد و غبار زیاد استفاده شود، فیلترهای دستگاه به سرعت کثیف می‌شوند و نیاز به تعویض دارند.

تعمیرات و نگهداری ایرواشر

1. تعویض فیلترهای کثیف و مسدود شده با فیلتر تمیز می‌تواند مصرف انرژی را ۵ تا ۱۵ درصد کاهش دهد.
2. بررسی دمپرها و سینی درین دستگاه، سایر موارد تعمیر و نگهداری سیستم های ایرواشر را شامل می‌شود.
3. بررسی فن هواساز و در صورت لزوم تعویض آن.
4. بررسی کویل ها و در صورت لزوم تعویض آنها.
5. بررسی پمپ آب و شناور و در صورت لزوم تعویض آنها.
6. بررسی تشت ایرواشر و تمیز کردن آن.
7. بررسی تسمه های فن و در صورت لزوم تعویض آنها.
8. بررسی بلبرینگ ها و در صورت لزوم تعویض آنها.

نصب ایرواشر

1. انتخاب مکان مناسب برای نصب دستگاه ایرواشر که باید در محلی با دسترسی آسان و مناسب به منابع آب و برق قرار گیرد.
2. نصب دستگاه ایرواشر باید توسط تکنسین‌های متخصص و با توجه به دستورالعمل‌های تولید کننده انجام شود.
3. برای نصب دستگاه ایرواشر، باید از لوله‌های PVC و اتصالات مخصوص استفاده شود.
4. پس از نصب دستگاه ایرواشر، باید آن را تست کرد و از صحت عملکرد آن اطمینان حاصل کرد.
5. برای نگهداری دستگاه ایرواشر، باید فیلترهای آن را به صورت دوره‌ای تعویض کرد و دستگاه را تمیز نگه داشت.

قیمت ایرواشر

1. ظرفیت دستگاه: قیمت دستگاه ایرواشر بستگی به ظرفیت آن دارد. هرچه ظرفیت دستگاه بیشتر باشد، قیمت آن نیز بیشتر خواهد بود.
2. نوع موتور الکتریکی و فن: نوع موتور الکتریکی و فن ایرواشر نیز بر قیمت آن تأثیر دارد.
3. نوع دستگاه: دستگاه‌های ایرواشر صنعتی و آپارتمانی قیمت‌های متفاوتی دارند.
4. برند دستگاه: برند دستگاه ایرواشر نیز بر قیمت آن تأثیر دارد.

تاریخچه ایرواشر

ایرواشر در دهه هزار و نهصد و سی توسط یک مهندس آلمانی به نام ریچارد کولر اختراع شد. در ابتدا، ایرواشر به عنوان یک دستگاه هواساز تهویه مطبوع مورد استفاده قرار گرفت سپس در سال‌های بعدی، با پیشرفت فناوری‌ها و تکنولوژی‌ها، ایرواشر به شکل امروزی خود درآمد و به عنوان یکی از سیستم‌های تهویه مطبوع مورد استفاده قرار گرفت.

ایرواشر امروزی، دارای مکانیزم ساده‌ای برای گرمایش و سرمایش هوا است و با استفاده از فیلترهای مخصوص، هوای پاکیزه‌ای را تولید می‌کند. به دلیل مزایای متعددی که دارد، در مکان‌های مختلفی مانند خانه‌ها، دفاتر، فروشگاه‌ها، بیمارستان‌ها و… مورد استفاده قرار می‌گیرد.